اگر تصمیم به خروج از کشور را گرفتید یک مسافر بین المللی به شمار می آیید و لازم است مدارکی متناسب با این سفر را با خود همراه کنید تا دچار مشکل نشوید.

یکی از این مدارک که ضروری ترین مدرک شناسایی به شمار می رود گذرنامه یا پاسپورت است که باید حتما در میان وسایل سفرتان به خارج از کشور وجود داشته باشد. گذرنامه مدرکی ضروری در میان عموم افراد جامعه نیست و ممکن است بسیاری از افراد به آن احتیاج پیدا نکنند. بنابراین هر کس می تواند بنا بر نیاز خود نسبت به دریافت آن اقدام کند. دریافت پاسپورت در هر کشوری قانون خاص خود را دارد و کشور ما نیز برای کسانی که قصد خروج از ایران را دارند با قوانین خاص گذرنامه صادر می کند.(بامارو)

گذرنامه چیست؟

گذرنامه یا پاسپورت یک سند هویتی بین المللی برای شناسایی رسمی فرد است که از سوی دولت ها برای ساکنان یک کشور صادر می گردد. با این مدرک دولت مربوطه از دیگر دولت ها اجازه می خواهد تا به شهروندان دارنده گذرنامه اجازه گذر و یا ورود به خاک آن کشور ها را بدهند.

این مدرک بر اساس قانون مصوب سال ۱۳۵۱ در ایران به این صورت تعریف می گردد:

گذرنامه سندی است که از طرف ماموران صلاحیت دارِ دولتِ مذکور در این قانون، برای مسافرت اتباع ایران به خارج و یا اقامت در خارج و یا مسافرت از خارج به ایران داده می شود.

هر کشوری شکل و رنگ خاصی را برای گذرنامه های خود در نظر می گیرد و سازمانی را مسئول نظارت برآن می کند. در ایران گذرنامه ها به رنگ قهوه ای می باشند و بر روی جلد آنها نشان رسمی ایران، عبارت جمهوری اسلامی ایران و کلمه گذرنامه به زبان فارسی و عبارت Islamic Republic of Iran و کلمه Passport به زبان انگلیسی نوشته شده است. اداره کل گذرنامه که سازمانی وابسته به نیروی انتظامی می باشد مسئولیت نظارت بر گذرنامه ایرانی را بر عهده دارد.(بامارو)

دریافت گذرنامه ایرانی

برای دریافت گذرنامه لازم است اقداماتی را انجام دهید. هر گذرنامه متعلق به یک نفر است و امروزه بحث گذرنامه های چند نفره کاملا منسوخ شده است. 

۱- تهیه مدارک مورد نیاز

قبل از هرگونه اقدامی برای دریافت گذرنامه لازم است مدارکی را آماده کنید. برخی از این مدارک میان آقایان و بانوان مشترک است اما در برخی موارد تفاوت هایی وجود دارد.(بامارو)

* مدارک مشترک میان آقایان و بانوان

۱- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی و یا تأئیدیه ثبت احوال

۲- یک قطعه عکس ۶×۴ جدید و رنگی با زمینه سفید و تمام رخ که دارای ویژگی های زیر باشد:

_ این عکس باید حداکثر در ۶ ماه گذشته تهیه شده باشد

_ کلاه، عینک، کروات، زیورآلات، آرایش مو و محاسن در عکس آقایان وجود نداشته باشد.

_ پیشانی و گوش ها کاملا مشخص باشد.

_ رنگ لباس و زمینه عکس یکسان نباشد.

_ در عکس خانم ها برای دختران بالای ۶ سال باید حجاب کامل با استفاده از روسری و یا مقنعه ساده و تیره رعایت شود و تنها گردی صورت مشخص باشد. استفاده از آرایش و زیورآلات در عکس ممنوع می باشد.

۳- اجازه محضری برای افراد زیر ۱۸ سال از سوی پدر و یا قیم قانونی

۴- ارائه ی شناسنامه عکس دار توسط افراد بالای ۱۵ سال

۵- گواهی اشتغال به تحصیل یا دفترچه بیمه عکس دار برای افراد زیر ۱۵ سال

۶- حضور ولی و قیم قانونی برای افراد زیر ۶ سال و ارائه ی عکس کودک توسط ولی

۷- ارائه نامه از حفاظ یگان مربوطه برای بازنشستگان نظامی که ۵ سال تمام از بازنشستگی آنها نگذشته است.

۸- اصل و کپی کارت کانون بازنشستگان برای بازنشستگان نظامی که ۵ سال از بازنشستگی آنها می‌گذرد. این افراد نیازی به ارایه گواهی از سازمان متبوع ندارند.

۹- ثبت نامه ی موافقت حفاظ یگان مربوطه در دبیرخانه اداره گذرنامه و ارائه ی آن به هنگام مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی برای نظامیان شاغل.

۱۰- ارایه مدرک نحوه ورود برای متولدین خارج از کشور

* مدارک مربوط به بانوان

۱- اجازه محضری همسر برای بانوان متاهل. البته بانوان مقیم خارج احتیاجی به این مدرک ندارند.

۲- اصل گواهی فوت یا اصل شناسنامه ی باطل شده همسر برای بانوانی که همسر آنها فوت نموده است.

۳- اصل طلاق نامه برای بانوان مطلقه

* مدارک مربوط به آقایان

۱- اصل و کپی کارت پایان خدمت یا معافیت صرفا هوشمند. کسانی که اقدام به تعویض کارت پایان خدمت یا معافیت قدیمی خود با کارت هوشمند نموده‌اند، می‌توانند بعد از گذشت ۲۴ ساعت از درخواست تعویض، برگه ثبت درخواست تعویض کارت به افسران گذرنامه مستقر در دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی ارائه کنند و درخواست صدور گذرنامه نمایند. در ضمن آقایان بالای ۵۰ سال نیز احتیاجی به ارایه کارت پایان خدمت ندارند.

۲- موافقت‌نامه سازمان وظیفه عمومی برای مشمولین.

۳- دریافت نامه از محل تحصیل و تحویل آن به سازمان وظیفه عمومی برای آقایان دانشجو و یا دانش آموز.

۲- مراجعه به پلیس+۱۰

برای دریافت گذرنامه در ایران باید به یکی از دفاتر پلیس+ ۱۰ مراجعه نمود که از طریق مراجعه به درگاه خدمات الکترونیک انتظامی می توانید فهرست آنها را در شهر های مختلف ایران بیابید. توجه داشته باشید که شخص متقاضی باید حتما در محل حضور یابد و در غیر این صورت انجام مراحل صدور گذرنامه امکان پذیر نمی باشد. پس از مراجعه به یکی از دفاتر پلیس +۱۰ از کارکنان بخواهید تا فرم گذرنامه و شناسه  را در راختیار شما قرار دهند. در دفتر پلیس +۱۰ هزینه های زیر را می پردازید که پرداخت تمامی آنها با دستگاه کارتخوان (POS) مستقر در دفاتر امکان پذیر است:(بامارو)

۱- مبلغ ۱۰۰۰۰ ریال بابت اخذ شناسه

۲- مبلغ ۳۷۵۰۰ ریال به حساب شهرداری

۳- مبلغ ۷۵۰۰۰۰ ریال برای خزانه داری استان

۴- مبلغ ۲۹۳۰۰۰ ریال بابت خدمات دفاتر پلیس +۱۰ و هزینه پست

پس از تهیه مدارک، تکمیل فرم و پرداخت هزینه ها، پس از حداکثر دو هفته می توانید گذرنامه را درب منزل خود دریافت کنید.

تعویض گذرنامه

گذرنامه های صادره توسط دولت جمهوری اسلامی ایران دارای ۵ سال اعتبار هستند. البته توجه داشته باشید برای خروج از کشور به گذرنامه ای با اعتبار حداقل ۶ ماه احتیاج دارید. جهت تعویض گذرنامه باید کلیه ی مراحل را طی کنید و در هنگام مراجعه به دفاتر پلیس +۱۰ باید گذرنامه ی خود را به همراه داشته باشید.(بامارو)

افرادی که گذرنامه معتبر آنها مخدوش است یا آن را گم کرده اند باید به اداره گذرنامه ی شهر و ستن خود مراجعه کنند. در این اداره بررسی ممنوعیت خروج افراد نیز صورت می گیرد.(بامارو)

در صورتی که گذرنامه ی مفقود یا مخدوش شده فاقد اعتبار است نیازی به اعلام فقدان نیست و فرد متقاضی می تواند مستقیما به دفاتر پلیس+۱۰  مراجعه نماید.(بامارو)